در آیه یازده خداوند متعال انسان را به نكاتی توجه میدهد كه از نظر علمی و اخلاقی اهمیت فراوان دارد. اول میفرماید: این ها كه به دروغ شما را متهم كرده اند جماعتی از خود شما هستند، یعنی تهمت زنان و غیبت‌گران خارج از دین شما نیستند، برادران و خواهران مسلمان شمایند. غیبت و تهمت آنها نباید شما را آنقدر متأثر سازد كه با آنها بیگانه شوید و آنها را نسبت به خود بیگانه فرض كنید. گناهی كه از آنها سر زده مانند زخم كوچكی است كه در اعضاء شما پیدا شده باشد، اگر در عضو تن انسان عیب كوچكی پیدا شود بدلیل آن عیب، عضو تن خود را قطع نمی‌كند، بلكه با آن مدارا نموده معالجه می‌نماید تا اصلاح شود و بهبودی حاصل گردد. آن برادر و خواهر مسلمان شما هم كه مرتكب گناهی شده اند، اگر بدلیل گناه با آنها قطع رابطه كنید و آنها را از دائره دوستان و برادران خود خارج سازید مثل این است كه عضو خود را قطع نموده اید، بلكه وظیفه این است كه با آنها رابطه و مدارا داشته باشید تا انس و آشنایی بین شما پیدا شود و در صف برادران و دوستان شما قرار گیرند. خداوند میفرماید گمان نكنید آن تهمت‌ها به ضرر شما تمام میشود بلكه به نفع شما خواهد بود. اگر كسی سؤال كند كه چطور میشود غیبت‌گران و تهمت‌گران با زبان تهمت، آبروی انسان را بریزند و او را در میان مردم رسوا جلوه دهند، و این آبروریزی و رسوائی به نفع انسان متهم باشد؟ جواب این است كه غیبت‌گر و تهمت‌زن دروغ میگوید، و عیب و گناهی برای انسان شهرت می دهد، افكار مردم در زمینه چنین شهرتی به متهم متوجه میشود آنها به تحقیق برمی خیزند و دنباله تهمت‌ها جستجو می كنند كه آیا واقعاً چنین عملی واقع شده و چنین گناهی انجام گرفته است؟ بعد از جستجو كه ملتفت شدند شهادت به دروغ بوده در افكار خود شخص متهم را تبرئه می‌كنند و او را به همان آبروی اول جلوه میدهند. در این صورت غیبت‌گران كه ظالم شناخته شده اند از متهم پوزش می طلبند و خواستار عفو و بخشش می شوند. این عذرخواهی باعث میشود كه آنها در مقابل متهم ذلیل شده و او بر آنها عزت و آقایی پیدا كند و اگر هم عذرخواهی نكنند و برای جلب رضای متهم به او مراجعه ننمایند، روز قیامت خدا از آنها نمی گذرد و آنها را به بهشت نمی برد مگر بعد از آنكه رضایت نامه از متهم داشته باشند زیرا راه سعادت انسان، جلب رضایت خدا از طریق جلب رضایت مردم است. بنابراین اگر در ابتدا غیبت و تهمت، به ضرر شما تمام میشود عاقبت كار شما را بر غیبت‌گران آقایی و بزرگواری میدهد، پس نتیجه به نفع شما و به ضرر آنها كه تهمت زده اند خواهد بود، برای همین است كه می گویند گناه هر كس به گردن خود او است یعنی آنها كه تهمت زده اند بار گناه به دوش خود انداخته اند، با حرف و تبلیغ نمی شود واقعیت را تغییر داد. و باز در آخر آیه خدا میفرماید، اگر غیبت‌گران از كبر و غرور خود استفاده نموده و حاضر نشوند رضایت متهم را جلب كنند تا وقتی كه بمیرند، و این محاكمه را به آخرت بیاندازند، بایستی بدانند كه عذاب آخرت خیلی بزرگتر از عذاب دنیا است آنجا بدون جلب رضای متهم عفو خدا شامل حال آنها نمی‌شود و تا وقتی كه عفو خدا شامل حال آنها نشود، به عذاب گناه خود مبتلا خواهند بود. پس اجبار دارند برای جلب رضای متهم به او مراجعه كنند، در این عزت به میزانی كه در قیافه آنها شكست و ذلت پیدا می شود متهم عزت پیدا می كند، بنابراین تهمت به نفع متهم و به ضرر تهمت زننده خواهد بود. (تفسیر سوره نور)